"Kayıp Olanın Peşinde"
"Kayıp Olanın Peşinde": Semiha Şakir Anadolu Lisesi’nden Anlamlı Bir Sanat Atölyesi
İstanbul – 2025:
Sanatın toplumsal belleği korumada ve geçmişle bugünü buluşturmada üstlendiği rol, Semiha Şakir Anadolu Lisesi'nin bu yıl 11. sınıflar için düzenlediği mimari atölyeyle bir kez daha gözler önüne serildi. Okulun Görsel Sanatlar Zümresi tarafından her yıl geleneksel hale getirilen ve bu yıl da büyük bir katılımla gerçekleşen mimari atölye, “Hayatımızdan Eksilenler Nereye Gider?” teması altında hem düşündürdü hem duygulandırdı.
Sanatla Tarihe Saygı
A, B ve C sınıflarının aktif katılım gösterdiği atölye çalışmasında, öğrencilerden yalnızca sanatsal üretim beklenmedi. Onlardan seçtikleri yapılar üzerine araştırma yapmaları, bu yapıların geçmişte ve günümüzde taşıdığı anlamları sorgulamaları ve kendi kişisel anlatılarını oluşturmaları da istendi. Bu sayede öğrenciler hem çizim becerilerini geliştirirken hem de yaşadıkları şehre ve ülkeye farklı bir gözle bakmayı öğrendiler.
Atölyede, karakalem, suluboya illüstrasyon ve akrilik boya gibi farklı teknikler öğrencilerin tercihine sunuldu. Öğrenciler, teknik ve anlatım tarzı konusunda özgür bırakılarak yaratıcılıklarını ortaya koyabildiler. Çalışmalar süresince hem bireysel keşifler yaşandı hem de kolektif bir hafıza oluşturuldu.
Toplumsal Belleğin İzinde Mimari Yolculuk
Bu yılki atölye temasının çıkış noktası ise oldukça derin ve anlamlı bir soruya dayanıyordu: “Hayatımızdan eksilenler nereye gider?” Bu soru üzerinden yola çıkan öğrenciler, sadece estetik değeriyle değil, taşıdığı hatıralar, toplumsal anlamlar ve duygusal bağlarla da değerli hale gelmiş mimari eserleri inceledi.
Seçilen yapılar arasında tarihsel, kültürel ve toplumsal yönleriyle dikkat çeken birçok mekân yer aldı. Bunlar arasında, Padişah Abdülaziz’in kolera salgını sırasında Fransız rahibelere bağışladığı araziye kurulan Fransız Yetimhanesi gibi tarihi bir yapıdan, Tevfik Fikret’in bizzat mimarisine yön verdiği Aşiyan Köşkü’ne kadar çok sayıda anlam yüklü bina yer aldı.
Görülüp Geçilen Değil, Hatırlanmak İstenen Mekânlar
Katılımcı öğrenciler, kimi zaman her gün önünden geçtikleri ama artık neredeyse fark etmeyi bıraktıkları binaları yeniden keşfetti. Taksim Cumhuriyet Anıtı, İzmir Saat Kulesi, Bursa’daki Koza Han, Trabzon’un yüksek kayalıklarına kurulmuş Sümela Manastırı, Konya’daki Mevlana Medresesi gibi ülkenin dört bir yanından seçilmiş yapılar, öğrencilerin ellerinde yeniden hayat buldu.
Süreya Plajı’nda yer alan, bir zamanlar denizin ortasında kalan ancak şimdi bir otoparkın içinde adeta unutulmuş olan Bakireler Anıtı, bu anlamda çalışmanın en çok dikkat çeken örneklerinden biri oldu. Öğrenciler, bu gibi mekânların toplumsal hafızadan nasıl silindiğini ve hatırlanması gereken değerler olduklarını hem çizim hem de anlatımlarıyla ortaya koydular.
Sanatçıların İzinde: Narmanlı Han ve Lemni Köşkü
Öğrenciler yalnızca mimari yapılara değil, o yapılarda yaşanan kültürel yaşama da odaklandılar. Narmanlı Han gibi pek çok sanatçıya ev sahipliği yapmış yapılar, geçmişin sanat atmosferini bugüne taşıdı. Bedri Rahmi Eyüboğlu, Aliye Berger gibi isimlerin adlarının geçtiği mekânlar, öğrencilerin sanata ve sanatçıya olan bakışlarını da etkiledi.
Lemni Köşkü gibi az bilinen ama kültürel açıdan büyük anlam taşıyan yapılar da seçilerek, yalnızca popüler olanın değil; kıyıda köşede kalmış olanın da hatırlanması gerektiğine dikkat çekildi.
Araştırma ile Sanatın Buluştuğu Nokta
Atölye çalışmaları yalnızca çizimden ibaret kalmadı. Öğrenciler, seçtikleri yapılar hakkında küçük çaplı araştırmalar yaparak tarihsel, kültürel ve sosyolojik bilgiler edindiler. Bu sayede sanatsal üretim süreci, aynı zamanda bir öğrenme ve farkındalık süreci haline geldi.
Görsel Sanatlar Öğretmeni Nursemin Yırtıcıoğlu’nun rehberliğinde yürütülen atölye, sanatın eğitici ve dönüştürücü yönünü de güçlü biçimde ortaya koydu. Öğrencilerin hem bireysel gelişimlerine hem de toplumsal duyarlılıklarına katkı sağlayan bu çalışma, yılın en anlamlı etkinliklerinden biri olarak kayıtlara geçti.
Bir Teşekkür ve Geleceğe Not
Okul Müdürü Fatih Baloğlu, etkinliğin kapanışında yaptığı konuşmada şunları söyledi:
"Bu atölye çalışması bize bir kez daha gösterdi ki, gençlerimize güvenmek, onlara alan tanımak ve yaratıcılıklarını desteklemek, ortaya olağanüstü işler çıkarıyor. Hem sanatsal hem de düşünsel olarak çok kıymetli üretimler yapan tüm öğrencilerimizi yürekten kutluyorum. Nursemin Yırtıcıoğlu öğretmenimize de bu süreci büyük bir titizlik ve özveriyle yönettiği için ayrıca teşekkür ediyorum."
Öğrenciler tarafından hazırlanan çizimler, okulun sergi salonunda izlenime sunulacak. Serginin açılış tarihi önümüzdeki hafta içerisinde duyurulacak ve tüm sanatseverler davet edilecek.
Sonuç Yerine: Kaybolanların İzinde
Semiha Şakir Anadolu Lisesi’nin bu anlamlı projesi, sanatın yalnızca estetik üretim değil, aynı zamanda geçmişle bağ kurmanın da bir yolu olduğunu gösterdi. “Hayatımızdan Eksilenler Nereye Gider?” sorusu üzerinden yola çıkılan bu atölye, geçmişi hatırlamanın, hatırlatmanın ve sahip çıkmanın önemini vurguladı.
Öğrencilerin ellerinde yeniden şekillenen binalar, bir yandan bireysel hikâyelerin bir yandan da toplumsal belleğin parçalarına dönüştü. Böylece sadece birer çizim değil, birer anı, birer değer ve birer farkındalık örneği olarak hafızalara kazındı.
